İslam bilincimizi tazelemek, bu anlamdaki fikirlerimizi diri tutmak pek çoğumuz için oldukça önemli. Ancak kimi zaman “ne okumalıyım?” sorusu da bu bilincin beraberinde getirdiği sorulardan biri. Fikir, sanat, kültür ve medya hayatımız, Batıda, Batı kültürü ile üretilenleri tüketmeye yöneltse de çağ aşacak ve öncü nesiller oluşturacak bilgilendirici eserlerin okunurluğunun arttırılması, yadsınamaz bir ihtiyaç. Siyerden edebiyata, iktisattan tarihe İslam bilincinizi tazeleyecek 20 kitabı derledik.
NECİP FAZIL KISAKÜREK – ÇÖLE İNEN NUR
Necip Fazıl Kısakürek'in kaleme aldığı Çöle İnen Nur, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in hayatını kaleme aldığı eserdir. Necip Fazıl, bu eserinde tefsir, hadis, siyer ve nakil olarak en emin kaynaklardan devşirilen ve kaynaklarını tek tek göstermek tasasından uzak durmuştur.Çöle İnen Nur, Necip Fazıl'ın siyer geleneği etrafında kaleme aldığı edebi bir eserdir. Resul-i Ekrem'in hayatını tarihî bir biyografi olarak değil genellikle İslâmî gelenek ve kaynaklardan gelen bilgileri edebî bir üslûpla geliştirilerek oluşturmuştur.
SEYYİD KUTUB – YOLDAKİ İŞARETLER
Yazar, müfessir ve mütefekkir Seyyid Kutub, Müslüman Kardeşler'in “manevi lideri” olarak anlıyordu. Ömrünü İslam'a adamış, baskı, sömürü ve ırkçılığın karşısında dimdik durmuştu.Seyyid Kutub, kaleme aldığı “Yoldaki İşaretler” kitabı ile unuttuğumuz İslam ve ümmet şuurunu bize tekrar hatırlatıyor. Seyyid Kutub'un en önemli eseri olarak nitelendirilen bu eser, çağdaş İslam düşüncesine hatırı sayılır katkısı olması açısından oldukça önemli.
Yoldaki İşaretler'in dikkate değer bir yönü “örnek Kur'an nesli” kavramsallaştırmasıdır. Zira düşünür, kitabını gelmesi sabırsızlıkla beklenen bu “öncü topluluk” için kaleme aldığını özellikle belirtir. Kutub'a göre, sahabe nesli ilk örnek Kur'an neslidir ve bu nesli inşa eden de Kur'an'dır. Mushaf tahrif olmadığına göre, tecdidin gerekli olduğu dönemlerde ya da tarihin herhangi bir döneminde, sahabe toplumunun benzerini inşa etmek mümkündür.
HASAN EL BENNA – RİSALELER
Hasan el Benna, ömrünü takvaya, İslam davasına ve irşada adamış. Mısır topraklarında İslam'ı ihya etmek amacıyla 1928 yılında Müslüman Kardeşler olarak bildiğimiz “İhvan-ı Müslimin” topluluğunu kurmuş; ömrünün büyük çoğunluğunu mağdur, mahpus ve muhalif olarak geçirmişti.Hasan el Benna, kaleme aldığı Risaleler eserinde İslam'ın yönetim ilkeleri, İslam'ın kadına bakışını, İhvan'ın çizgisi, metod ve ilkelerini ele almıştı. İslam âlemine şöyle seslenmişti:
Ey Müslüman Kardeşler! Sizler, ne bir hayır kuruluşu, ne bir siyasi parti ve ne de sınırlı bazı amaçlar için kurulmuş bir heyetsiniz. Sizler, bu ümmetin kalbinde yer alan ve Kuranla insanları selamlayan yeni bir ruh, Allah'ın marifetiyle maddenin karanlık etkisini dağıtan bir nur ve Resûlullah'ın (sav) davetini haykıran yüksek bir sedasınız. Gerçekte sizler kendinizi; insanların, taşımaktan çekindiği bu davanın yükünü tek başına taşıyan birileri şeklinde hissetmelisiniz.
Sizlere, İnsanları neye davet ediyorsunuz? şeklinde bir soru yöneltildiğinde şöyle cevap verin:
-Bizler, Hz. Muhammed'in (sav) getirdiği İslam'a davet ediyoruz. İktidar olmak İslam'ın bir gereğidir. Hürriyet ise, onun farzlarından biridir.
RASİM ÖZDENÖREN – MÜSLÜMANCA YAŞAMAK
Rasim Özdenören, düşünce dünyamıza fikirleriyle ve kaleme aldığı eserlerle ışık tutan bir mütefekkir, yazar ve “Yedi Güzel Adam”ın beşincisi. Derin düşünce dünyasını “Müslümanca Yaşamak” ile harmanladığı deneme kitabında, aslında hepimizin oldukça aşina olduğu konularda ne çok eksiğimiz olduğu konusuna bir ayna tutuyor.Müslümanca Yaşamak, Rasim Özdenören'in uyarıcı, hatırlatıcı, zaman zaman bizleri silkeleyen ve eleştiren bir üslupla “Müslümanlığı hayatımızda ne kadar uyguluyoruz?” sorusuna cevap niteliğinde bir eser.
MUHAMMED ESED – MEKKE'YE GİDEN YOL
Muhammed Esed, Avusturya asıllı Yahudi bir ailede dünyaya geldi; sonrasında ise İslam ile müşerref oldu. Düşünür, reformist, gezgin, gazeteci, din bilimci, yazar ve siyasetçi olan Esed, İslam dünyasında 1980 yılında yayınladığı Kur'an Mesajı adlı tefsiri ile tanındı ve tarihte büyük bir iz bıraktı.Muhammed Esed kendi hayatını, Müslüman oluşunu, öncesini ve sonrasını muhteşem bir üslupla Mekke'ye Giden Yol'da kaleme almış; İslam dünyasının iç yüzünü, canlı gerçeğini ve Batı'ya karşı direniş destanını anlatmıştı.
SEZAİ KARAKOÇ – İSLAM'IN DİRİLİŞİ
Ömrünü diriliş mücadelesine adamış Sezai Karakoç, edebiyatımızın en güçlü sesidir. Kendini “diriliş eri” olarak adlandıran Karakoç mücadelesini şöyle açıklar: “Bir savaş var ve bu savaş sürüp gidecektir. Ölüme ya da dirilişe kadar.”Sezai Karakoç, İslam'ın Dirilişi kitabında İslam ülkelerinin genel durumundan bahsedip Müslümanları birlik olmaya davet etmiştir. Avrupa, Asya ve Afrika hakkında bilgilere yer vermiş, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra İslam ülkelerinin genel durumunu anlatmıştır. İslami hareketler ve İslami yazar, şair ve düşünürlerden bahseden eserde, İslam'da aksiyon ruhunun diri tutulması ve Müslümanların birlik olması gerektiği vurgulanır.
SEZAİ KARAKOÇ – DİRİLİŞ NESLİNİN AMENTÜSÜ
Karakoç “Diriliş Neslinin Âmentüsü” kitabında neyi nasıl algılamamız gerektiğinin kodlarını da veriyor. Politika, sanat, cihat ekonomi kısacası sosyal plandaki tüm ilkeler Müslüman bir bilinçle nasıl anlaşılmalı ve anlatılmadır konusunda değerli ipuçları sunuyor.
AHMET HAMDİ TANPINAR – BEŞ ŞEHİR
Ahmed Hamdi Tanpınar'ın deneme tarzında yazdığı şehir monografilerini ihtiva eden eseri Beş Şehir, hayatımızda kaybolan şeylerin ardından duyulan üzüntü ile yeniye karşı beslenen iştiyakı konu alır.Tanpınar'ın deneme tarzının bir örneği olan Bursa'da Zaman isimli yazısı, Beş Şehir adlı kitabın da ilk nüvesini teşkil eder. Bu yazıyı aralıklarla Ankara, Erzurum ve İstanbul yazıları takip eder. Tanpınar son olarak Konya'yı da ilave edip kitabını bütünleştirerek, ilk baskısını gerçekleştirir. Tanpınar, şehirlerin tarihi ve kültürel maceraları ile ümitlerini bu eserde aksettirmiştir.
CEMİL MERİÇ – BU ÜLKE
Cemil Meriç, başta dil, tarih, edebiyat, felsefe ve sosyoloji olmak üzere sosyal bilimlerin birçok alanında araştırma yapmıştır. Cemil Meriç'in hayatından kesitleri ve yaşamı boyunca elde ettiği deneyimlerini topladığı bu kitap, deneme türünün modern Türk edebiyatındaki en muazzam örneklerinden birini oluşturuyor. Yakın Türkiye tarihine ışık tutan kitap, yazarın deneyimleri ve yorumlamaları ile ustaca harmanlanıyor.Okurken derin düşüncelere kapılıp, yazarın tespit niteliğindeki tanımlamalarında kendinizi kaybedeceğiniz bu eser, Türkiye'nin geçmişindeki sağ-sol çatışmalarını anlamlandırma üzerine de bir kaynak oluşturuyor. Yazarın akıcı üslubu karşısında kayıtsız kalamayacağınız “Bu Ülke” kitabı ile Cemil Meriç'i hem yakından tanıyacak hem de ona büyük bir hayranlık besleyeceksiniz.
CAHİT ZARİFOĞLU – YAŞAMAK
Cahit Zarifoğlu'nun kaleme aldığı Yeni Türkçe'deki hatıra türünün en yetkin örneklerinden biri olan Yaşamak, toplumsal olarak bir ışığa dönüştürmek istediğimiz acıya, bireysel bir dünyada aydınlık sağlamaktadır. Zarifoğlu, çevremizde gelişen olayların gözümüzü yorduğu ve bizim, hayatın bütünsel akışıyla olan bağlarımızı güçlükle koruduğumuz dönemde, o bağlara canlılık veren birkaç şairimizden biridir.Yaşamak, şiirindeki derinliğin yol açtığı açılım getiren ve şaire ait iç dünyanın zenginliğini gözler önüne seren bir eserdir. Şair, yaşamayı varlık ve oluşun özüne dokunan bir derinlik içinde algıladığı ve arka planındaki hikmetle anlaşarak yaşadığı için, aynı hikmetin onun anlatımında parıldaması pek tabiidir.
İSMET ÖZEL – ÜÇ ZOR MESELE
İsmet Özel'in Üç Mesele ve Zor Zamanda Konuşmak kitapları yeni ve uzun bir dibace ile bir arada “Üç Zor Mesele” adıyla neşredildi. İsmet Özel bu kitabın ortaya çıkma hikayesini şu sözlerle anlatmıştı:“Üç Kulhuvallahi Bir Elham Üç Zor Mesele'nin Dibacesi işin işten geçmediği, Türkiye'de yapılacak şeylerin neler olduğu fikrine mahsus zeminin oluşmasına müsait vaktin işaretlerinin henüz belirebildiği inancıyla yazıldı. Bor'un pazarının geçtiğini kabul etmiyorum; dolayısıyla eşeğimi Niğde'ye sürme düşüncesinde de değilim. Üç Mesele'yi Zor Zamanda Konuşmak içinde erittim ve ortaya daha netameli Üç Zor Mesele çıktı. Niçin yaptım bunu? Her iki kitabın da müşterisi vardı. Yaptım, çünkü eşeğimi Niğde'ye sürmeğe rıza göstermiş olmak, her iki kitabın ikisinden de nasibini alamamış kıraat meraklılarına taviz vermekti. Paradoks her iki kitabın ikisinden de nasibini alamamışların her iki kitabın piyasaya çıkmasına sebep oluşlarındadır.”
ROGER GARAUDY – İSLAM'IN VADETTİKLERİ
Batı, yüzyıllar boyunca, Müslümanları barbarlıkla, İslâm dünyasını da gericilikle suçladı, suçluyor. Batı, İslâm ülkelerine karşı Haçlı ruhunun dün olduğu kadar bugün de bazen sinsice, bazen alenen devam ettiriyor. Batı, kendi insanını gerek okul, gerekse medya yoluyla İslâm düşmanı olarak yetiştiriyor. Batı, Müslümanlara her türlü iftirayı atmaya, kara çalmaya devam ediyor.Roger Garaudy bu kitapta, İslam'a ve Müslümanlara yapılan bütün saldırılara tek tek cevap veriyor. Müslümanlar olmasaydı, Batı'nın hâlâ Ortaçağ karalığında insanlık dışı bir hayat süreceğini ve asıl barbarların Batılılar olduğunu haykırıyor. Batı'nın her bakımdan iflâs ettiğini açıklıyor. Batı'nın dünya insanlığına karşı yaptığı cinayet, sömürü ve soykırımları gözler önüne seriyor. İslâm medeniyetinin dünyanın gelmiş geçmiş en soylu ve en insancıl medeniyeti olduğunu apaçık ispat ediyor. İslâm'ın gerçek değerini ve yüceliğini Batılı aydınlara reddedemeyecekleri bilgi ve belgelerle kabul ettiriyor. Batı'nın ve insanlık âleminin ancak İslâm bilgeliği ve insan anlayışıyla barış ve huzura ereceğini bütün aydın zihinlere yerleştiriyor.
ALİYA İZZETBEGOVİÇ – DOĞU VE BATI ARASINDA İSLAM
Çağdaş dünya, uzun zamandır süregelen ve sonu kestirilemeyen kesif bir ideolojik çatışmanın sahnesidir. Hepimiz bir şekilde bu çatışmalarla yüz yüzeyiz. Bu mücadele İçinde acaba İslam'ın yeri neresidir? Bugünkü dünyayı şekillendiren süreçlerdeki rolü nedir? Doğu Batı Arasında İslam tüm bu konuları geniş bir entelektüel ufuk içinde ele alıp cevaplandırmaya çalışıyor.Aliya İzzetbegoviç'in kaleme aldığı eser İslam, materyalizm ve Hristiyanlığı felsefî olarak karşılaştırıyor.
NURETTİN TOPÇU – TÜRKİYE'NİN MAARİF DAVASI
Nurettin Topçu'nun kaleme aldığı Türkiye'nin Maarif Davası sözde modern eğitim sistemine kaynağını Kur'an'dan alan Anadolu insanının ruh yapısından beslenen Türk mektebi tezli bir eleştiridir. Millet bünyesinde inkılâplar mektepte başlar ve her milletin, kendine özel olan mektebi vardır. Millî mektep, zihniyet ve örfler ile metodları ve müfredat ile terbiye prensipleri ve psikolojik temeller ile hatta binasının yapı tarzı ile kendini başka milletlerinkinden ayırır.Topçu'ya göre, bizde vaktiyle medrese millî mektepti. Lâkin milletin ruhu ve içtimaî inkişafını takip edememiş ve cihanın fikir ve irfan hayatiyle bağlarını çoktan koparmış olduğundan, olduğu yerde enkaz halinde yıkıldı, çöktü.
Öbür taraftan, Batı'da tekâmül eden insan düşüncesinin seyrini biz kendi âlemimizde devam ettiremediğimizden, açılan yeni mektep, hakikat aşkının mabedi olmadı. Parça parça bilme hevesi, evrensel ve ilâhî hakikat aşkının yerini tutamazdı. Hakk'a götüren yol diye kendini hakikate adamak, gerçek mektebin yoludur. Hakikat aşkına sahip insanlar, cemiyetin içinde çoğalmadıkça, hakikat aşkı cemiyet içinde en yüksek ve muhterem yeri tutmadıkça ve hakikatin ihtirası cemaat içerisinde bir umumî cereyan, büyük bir hareket haline gelmedikçe, millî mektep gerçekten var olmayacaktır.
Pek çoğumuz, birçok farklı kalemden siyer kitabı okumuş, Peygamber Efendimizin yaşamına tanıklık etme, onun yaşamını kendi yolumuza rehber etme isteğimizi bu kitaplar aracılığıyla pekiştirmişizdir. Peygamberimizin hayatını hiç İskender Pala'nın kaleminden okudunuz mu?İskender Pala, tasavvuftaki en önemli unsurlar olan gül ve bülbülün birlikteliğinden yola çıkarak kaleme almıştır Bülbülün Kırk Şarkısı'nı. Dikkat çekici bir üsluba sahip, edebiyatla harmanlanan bu muhteşem bir siyer kitabıdır.
WILLIAM CHITTICK – İSLAM'IN VİZYONU
İslam'la ilgili, İslami tefekkürün derinliğini açığa çıkarmaya çalışan çok az sayıdaki araştırmanın yeni başlayan öğrenciler açısından, din hakkında çok daha fazla bilgiye ihtiyacı vardır ve bunlar genellikle temelde Batılı geleneğin türevi olan bir dille ifade edilmektedir.Gerçi Kur'ani terminolojiye dayanma yolunda bir girişim olsa bile, İslam'ın kendi entelektüel geleneğinin zenginliği ve çeşitliliğine pek dikkat edilmemektedir. Bu kitaptaki yaklaşım, İslam'ın kendisi hakkında ne düşündüğünü ortaya koymayı merkeze almıştır. Aynı zamanda İslami dünyaya giden kapının sırlarını açmaya ve araştırmaya çalışır.
MUHAMMED İKBAL – İSLAM DÜŞÜNCESİ
Çağımızın en büyük Müslüman düşünürlerinden biri olan İkbal, bu kitabında İslam düşüncesinin temel özelliklerini ve sorunlarını özlü bir şekilde özetliyor. İkbal'in çeşitli makalelerinden oluşan bu kitapta İslam düşüncesi ahlaki, sosyal ve siyasi düşünce, ilim düşüncesi, felsefi ve tasavvufi düşünce ve sanat düşüncesinden oluşan dört ana başlık altında inceleniyor.İslam medeniyetinin büyük bir kriz yaşadığı bir zaman diliminde yazılan bu metinler, hem İslam medeniyetinin fikri bunalımının nasıl aşılabileceğine dair özgün ve ufuk açıcı öneriler sunuyor. Ayrıca bu metinler, hem İkbal'in yayımlayacağımız diğer kitapları için hem de İslam düşüncesinin sorunları için özgün bir giriş metni olma özelliği taşıyor.
EDWARD SAİD – ŞARKİYATÇILIK
Edward Said'in kaleme aldığı ve 21. yüzyılın en sarsıcı, en etkili kitaplarından biri olan Şarkiyatçılık'ta, “Batı”nın “Doğu”ya bakış tarzını büyük bir zihinsel güçle sorgulanmıştır. Edward Said: “Şark'ın kurulmuş bir şey olduğunu ileri sürüyorum kitabımda; coğrafi uzamların, bu uzamlara özgü din, kültür ya da ırksal özlere dayanılarak tanımlanabilecek yerli ve kökten ‘farklı' sakinleri olduğu düşüncesinin tartışma götürür bir düşünce olduğunu iddia ediyorum. Ama kuşkusuz, ‘bizi en iyi biz biliriz' şeklindeki sınırlayıcı düşünceye katılmam da mümkün değil.”Edward Said, kaleme aldığı bu kitapta okura Şarkiyatçılığa verilecek yanıtın Garbiyatçılık olmadığını göstermeyi amaçlamıştır.
WILHELM BARTHOLD – İSLAM MEDENİYETİ TARİHİ
Türk tarihinin (Türklerin İslamiyetin Kuruluşuna kadar) bin yıllık dönemini içine alan “İslam Medeniyeti” dediğimiz bu büyük kültür dairesinin odağında, Türklerin bulunduğu gerçeğinden hareket eden Batılı şarkiyatçı bilim adamı Prof. Dr. W. Barthold, bu uzun tarihi dönemin ilk kaynaklarına inerek yaptığı kapsamlı araştırmasında İslam tarihinin bilinmeyen gerçeklerini bilim dünyasına sunar.Prof. Dr. W. Barthold'un bir başvuru ve kaynak eser özelliği taşıyan bu değerli çalışması, ülkemizin dünyaca ünlü bilim adamı ve araştırmacı hocalarından Ord. Prof. Dr. M. Fuad Köprülü tarafından Türkçemize kazandırılarak okuyucu ve araştırmacıların dikkatine sunulmuştur.
SABRİ ÜLGENER – ZİHNİYET VE DİN
Sabri Ülgener'in kaleme aldığı bu kitap “İktisadi Çözümlemenin Ahlak ve Zihniyet Dünyası”nın devamı ve bir ölçüde tamamlanışıdır. Birincisinde genel tablosu çizilmiş olan zihniyet dünyamızın bu ikincisi ile dini manevi kök kaynaklarına inmeye çalışılmıştır. Kitap din sosyolojisi ve özellikle din ve zihniyet ilişkisi üzerinde Max Weber'in çığır açan görüşlerine toplu ve kritik bir bakışla yola çıkıyor.Kendi kültür çevremizde konunun sınırlarını çizerken, ağırlığın üst perdede monoton şer'î kurallardan sade ve samimi kıssaları ile tasavvufa kaydırıldığı gözden kaçmayacaktır. Sorular o açıdan bir hayli geniş ve yüklüdür: Her şeyden önce, dünkü ve bugünkü haliyle insanımızın çevre ve evrene bakış açısını şekillendirmede tasavvufa düşen pay nedir?
Kaynak – Source : https://www.fikriyat.com/galeri/islam/islam-bilincini-tazeleyecek-20-kitap
