“Esas itibarıyla sözlü anonim halk edebiyatı ürünü olan masal, kahramanları arasında olağanüstü şahıs veya yaratıkların bulunabildiği, anlatılan olayların tamamen gerçek dışı olduğu, yer ve zaman ögesinin ise daima belirsiz olduğu bir anlatı türüdür” diye tanımlanıyor masal sözlüklerde. Hep mutlu sonla biten, hep iyinin kazandığı, kötülerin mutlaka cezasını bulduğu, çoğumuzun çocukluk kahramanlarının kahramanı olduğu bazı masalların altında yatan gerçekler o kadar da keyifli değil aslında.
1. Çirkin Ördek Yavrusu
“Andersen’den Masallar”’ın yaratıcısı Hans Christian Andersen’in yazdığı Çirkin Ördek Yavrusu birçoğumuz için zorluklarla mücadelenin kahramanı olmadı mı? Büyüyüp güzel bir kuğuya dönüşene kadar çirkinliğiyle alay edilen küçük bir ördek yavrusunun yaşadıklarının anlatıldığı bu masal aslında gerçek hayattan gerçek izler içeriyor.
Hikayenin yazarı Andersen, fakir bir ailenin koca burunlu, büyük ayaklı çocuğu olarak dünyaya gelir. Müzik ve tiyatro sevdası yüzünden büyük zorluklar yaşar. Ancak potansiyeli fark edildikten sonra dikkatleri üzerine toplayarak istediği eğitimi alabilir ve yeteneklerini geliştirerek şöhrete ve büyük bir servet sahibi olur.
Ana fikri zorluklara direnerek başarılı olabilmenin mümkün olduğu, zenginlik ve yoksulluk kavramlarının sorgulandığı Çirkin Ördek Yavrusu masalının kahramanı olan o çirkin ördek bizzat Andersen’in kendisidir.
2. Harry Potter
Harry Potter, okuyanlar veya izleyenler için büyüler ve fantastik yaratıklarla dolu bir evren. Ancak serinin yazarı JK Rowling, Harry’nin hikayesini besleyen bazı detayların kendi yaşam hikayesinden esinlenerek yaratıldığını anlatıyor. Seride, insanların mutlu anılarını çalan ve onları umutsuzluğa mahkum eden “ruh emiciler” vardır. Rowling, bu ruh emicilerin kendisinin depresyonla mücadele ettiği dönemi temsil ettiğini söylüyor. Harry’nin ebeveyinlerinin ölümlerinin bu kadar öne çıkmasını ve hikayenin temeline oturmasının sebebi ise JK Rowling’in annesinin zamansız ölümü.
3. Hansel ve Gretel
Katharina Scharederin, 1600’lerin başlarında Almanya’da yaşayan yemek yapma becerileri ile tanınan ve birçok kişinin imrendiği bir aşçıydı. Özellikle zencefilli kurabiyeleriyle ünlenen Schraderin, kendine has tariflerini kimseyle paylaşmazdı.
Fırıncı Hans Metzler ise Schraderin’e bu özel tariflerini paylaşması karşılığında evlilik dahil birçok şey teklif eder ancak her seferinde reddedilir. Hans, sürekli reddedilmeyi bir türlü hazmedemez ve kıskançlığı yüzünden Katharina’nın aslında büyücü olduğu dedikodusunu yayar. Zamanla iş büyüyüp Katharina’nın yargı önünde sorgulanmasına kadar gider. Bu suçlamaları asla kabul etmemesine rağmen Katharina ağır bir hapis hayatına ve işkencelere maruz kalır. En sonunda ise masumiyeti anlaşılarak serbest bırakılır. Ancak Hans’ın intikam isteği bitmemiştir. Kız kardeşi Grete’nin de yardımıyla Katharina’yı Spessart Ormanı’ndaki evine kadar takip eder ve zavallı aşçı kadını öldürerek bedenini fırında yakar. İki kardeş yakalanmalarına rağmen serbest bırakılır.
Trajediden doğan bu şaheserde Hans ve Grete masum çocuklar, Katharina ise kötü kalpli cadı olarak anlatılır ancak gerçek hayatta aslında kendisi kurbandır.
4. Peter Pan
JM Barrie tarafından yaratılan Peter Pan karakterinin ortaya çıkışı Barrie ve David adlı iki kardeşin yaşadığı bir trajediye dayanıyor. Barrie’nin kardeşi David, 12 yaşındayken bir paten kazasında hayatını kaybeder. Anneleri ise bu üzücü olayı bir türlü atlatamaz ve üzüntüsünden hastalanarak yatağa düşer. Barrie ise annesini mutlu edebilmek için ölen kardeşini taklit etmeye başlar. Başlangıçta Barrie’nin bu fikri işe yarasa da, Barrie asla kardeşi David gibi olumlu, dünyayı toz pembe gören biri olamaz.
David, tıpkı Neverland’deki Peter gibi, annesinin aklında sonsuza dek masum bir çocuk olarak kalır. Barrie ise büyür, tıpkı Wendy ve fani dünyadaki kardeşleri gibi.
5. Alice Harikalar Diyarında
Bundan yaklaşık 150 yıl önce lewis caroll tarafından anlatılan Alice’in Harikalar Diyarı’ndaki fantastik maceralarını bilmeyenimiz yoktur. Dilden dile, nesilden nesile aktarılan ve popülerliğini hala koruyan bu şaheserin ortaya çıkışı hakkında bazı ilginç söylentiler mevcut. Dönemin tanınmış fotoğrafçılarından olan Lewis Carroll, Alice Liddell adlı bir kız çocuğunun fotoğraflarını çekerken canı sıkılmasına diye O’na kısa hikayeler anlatmaya başlar. Küçük Alice Carroll’ın masallarından o kadar etkilenir ki, ondan kendisinin kahramanı olduğu bir hikaye yazmasını ister. Harikalar Diyarı’ndaki Alice, aslında Alice Lidell’dir. Lewis Carroll’ın çekimler sırasında ve hikayeyi yazdığı sırada uyuşturucu etkisinde olduğu ve küçük Alice Liddell’a karşı uygunsuz tavırlar sergilediği hakkında çirkin iddialar ortaya atılmış ancak bu iddialar hiçbir zaman kanıtlanamamıştır.
